Türkiye’nin yaşlanan nüfusuna bir çare olarak bir süredir gündemde olan maddi doğum yardımı 3/6/2011 tarihli ve 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 4 üncü maddesinde yapılan değişiklikle 30/03/2025 tarihi itibariyle yasalaştı. Söz konusu maddenin yeni hali şöyle;
“EK MADDE 4- (1) Türk vatandaşlarına, 1/1/2025 ve sonrasında canlı doğan çocukları için başvuru yapılması ve Türkiye’de ikamet ediyor olmaları koşuluyla;
a) Birinci çocuk için tek seferlik 5.000 TL,
b) İkinci çocuk için başvurunun yapıldığı ay itibarıyla 5 yaşını tamamlayana kadar (altmışıncı ay dâhil) aylık 1.500 TL,
c) Üçüncü ve sonraki çocuklar için başvurunun yapıldığı ay itibarıyla 5 yaşını tamamlayana kadar (altmışıncı ay dâhil) aylık 5.000 TL,
tutarında doğum yardımı yapılır. Bu tutarları, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranını geçmemek üzere belirlenecek oranda artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
(2) Doğum yardımı ödemeleri, 29/5/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun 2 nci maddesi kapsamında muhtaçlık şartı aranmaksızın Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan yapılır. Bu amaçla ihtiyaç duyulan kaynak genel bütçeden Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonuna aktarılır.
(3) Doğum yardımı, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve haczedilemez. Doğum yardımından yararlananların gerçek dışı beyanda bulunmaları nedeniyle yersiz ödemeye sebebiyet verilmesi hâlinde, bu ödemelerin, bir ay içinde ödemenin yapıldığı tarihten tahsil edildiği tarihe kadar geçen süre dikkate alınarak 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranında hesaplanacak faiz ile birlikte iade edilmesi, haksız yararlanana ödeme yapan kurum tarafından bir yazı ile bildirilir. Bu süre içinde ödeme yapılmaması hâlinde bu alacakların ilgili vergi dairesine bildirilmesi üzerine anılan Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.
(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
Doğum yardımına hak kazanmak için 4 şart mevcuttur:
- T.C. vatandaşı olmak.
- Türkiye’de ikamet ediyor olmak.
- Çocuğun 1/1/2025 ve sonrasında ve canlı doğması (canlı doğup birkaç dakika sonra olsa bile vefat eden çocuk için de doğum yardımına hak kazanılır). 31/12/2024 tarihinde saat 23.59’da doğan bir bebek için doğum yardımı yapılmayacaktır.
- Başvuru yapılması.
Başvurular, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ya da Sosyal Hizmet Merkezlerine nezdinde yapılmalıdır. Başvurular, doğumun yapıldığı ilçe nüfus müdürlüğünde çocuğun Kimlik Paylaşım Sisteminde kayıt işlemi yapıldıktan sonra “Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesinin” doldurulması ve imzalanması ardından, iadeli taahhütlü posta veya kargo yoluyla yapılacaktır.
Bu konuda maddede açıklık olmasa da 4’üncü ve sonraki her çocuk için de 5 yaşını tamamlayana kadar aylık 5.000-TL doğum yardımı ödenecektir. Örneğin 5 sene içinde art arda 6 çocuk doğuran bir annenin (ki bu biyolojik olarak mümkündür) aylık 21.500-TL doğum yardımı alacağı aylar dahi olacaktır.